17 juni 1937

De Joodse kunsthandelaar Jacques Goudstikker heeft het goed. Hij is eigenaar van kasteel Nijenrode in Breukelen, waar hij societyfeesten en exposities organiseert. Vanavond zijn honderden gasten aanwezig voor het evenement ‘Weenen aan de Vecht’. Goudstikker exposeert werk van diverse Oostenrijkse kunstenaars. Het Concertgebouworkest treedt op. Namens de Weense staatsopera zijn er balletdansers en –danseressen.

De sopraan Dési von Halban-Kurz zal composities van Strauss en Schubert zingen. Die avond worden zij en Goudstikker stapelverliefd op elkaar.

14 mei 1940

Goudstikker, Dési en hun zoontje Edouard vluchten met de boot naar Engeland, om te ontkomen aan de nazi’s. Een ongeluk aan boord wordt Goudstikker fataal. De kunstcollectie die hij in Nederland heeft achtergelaten – 1.113 stukken, onder meer van Rembrandt, Jan Steen en Salomon van Ruysdael – komt later voor een schijntje in handen van nazi-kopstuk Hermann Göring.

17 juni 2017

Marei von Saher is de weduwe van Edouard – die net als zijn moeder Dési in 1996 is overleden. Al twintig jaar zetten Von Saher en haar dochter Charlène zich in om de kunstcollectie, inmiddels verspreid over musea in Nederland en elders ter wereld, weer terug te krijgen. Vandaag zijn ze op kasteel Nijenrode, waar tegenwoordig de business universiteit is gevestigd. Met het evenement ‘Venetië aan de Vecht’ wordt herdacht dat haar schoonouders elkaar tachtig jaar eerder ontmoetten. Kunst uit de collectie Goudstikker wordt tentoongesteld en er is muzikale omlijsting, met uitvoeringen van werken van Italiaanse componisten als Verdi en Puccini.

Van het luxueuze programmaboek voor het evenement, inclusief leeslint, is de vormgeving verzorgd door leerlingen van MEO. Er is bewust voor de sociale onderneming gekozen, vertelt Jaap Holtzapffel. Hij is de productiecoördinator en –redacteur van het boek. Begin 2017 is hij met Edwin Teljeur, de directeur van MEO, in contact gekomen.

Holtzapffel: “Ik las begin januari een advertentie van MEO in de wijkkrant van mijn woonplaats Haarlem Sinnvelt. Omdat ik eind dit jaar een nieuw magazine uit ga geven, leek het me interessant met Edwin Teljeur te gaan praten over een mogelijke samenwerking … En het klikte meteen! In april vroeg Art Fund Nyenrode of ik nog een vormgever wist voor de vormgeving van hun boek ‘Venetië aan de Vecht’. Ik heb toen MEO geadviseerd. Art Fund Nyenrode voelde daar gelijk wat voor, omdat Nyenrode Business Universiteit de sociale onderneming als een van haar speerpunten ziet.”

“Zó groot!”

Priscilla (19), stagiaire vormgeving, mocht met Edwin Teljeur mee op gesprek naar Nyenrode. Priscilla: “In de ochtend vroeg Edwin me of ik mee wilde naar een klant. Daar hoefde ik niet lang over na te denken, dus ik heb meteen ja gezegd. Ik kreeg van hem allerlei documenten om me in te lezen.” Op Nyenrode – Priscilla: “Indrukwekkend. Zó groot!” – werden ze enthousiast ontvangen. “Heel aardige mensen. De twee heren die ons rondleidden, hebben zelf ook op Nyenrode gezeten. Ze waren heel enthousiast over hun eigen tijd daar en over de opdracht.”

“Een heel mooie ervaring”

De opdracht is op de werkvloer bij MEO met net zo veel enthousiasme ontvangen. Grafisch leermeester Jan Kloosterman: “Zo’n mooi boek, met naam en faam, hebben we nog niet eerder mogen vormgeven. Een geweldig leerproces: alle facetten van het vak komen er in voor. Een heel mooie ervaring als je daar aan mee mag werken.”

Op basis van de aantekeningen van Priscilla zijn de vormgevers aan de slag gegaan met een concept: lettertype, kleur, en de verdere stijl. Zoals het formaat: vierkant, want het moest iets speciaals zijn – geen ‘gewoon’ A4-formaat, dus. Toen dit concept volledig was afgestemd met de opdrachtgevers, kwamen stukje bij beetje de teksten en het beeldmateriaal binnen. Hier zijn de leerlingen en medewerkers mee aan de gang gegaan.

Zij voelden zich erg bij het project betrokken. Jan Kloosterman, traffic manager Karima El Ouastani, studiomanager Nathalie Slijkerman en andere collega’s hebben ervoor gezorgd dat de stress van zo’n spannende opdracht niet bij de leerlingen terecht zou komen. Kloosterman: “Een beetje stress mag namelijk wel, dat hoort erbij. Maar niet te veel.”

“Iets zekerder”

Allen kijken zeer tevreden terug op het project. Priscilla: “Ik had nog nooit een echt boek gemaakt. Mensen zeggen dat ik dit bij elk sollicitatiegesprek kan laten zien.” Maar het is meer dan een leuk project voor haar cv: “Ik ben ook qua persoonlijkheid iets zekerder geworden, nu ik weet dat ik dit ook kan.”

Tijdens het evenement zelf zijn ook veel positieve reacties te horen geweest. Binnenkort zal Holtzapffel een nieuw project bij MEO onderbrengen. Jan Kloosterman weet daar al iets van, al verklapt hij nog niets. “Maar,” verzekert hij, “dat wordt ook weer een feest!”